Önümüzdeki günlerde, Dünya’nın geniş bir bölümünden izlenebilecek muazzam bir tam Ay tutulması gerçekleşecek. Bu tutulma, 7 Eylül ile 8 Eylül arasında, zaman dilimine bağlı olarak akşam saatlerinde meydana gelecek. Olay, önce kısmi bir tutulma ile başlayacak ve ardından “kanlı Ay” olarak bilinen büyük bir tam tutulma evresi yaşanacak. Bu evre sonrasında ise yine kısmi bir tutulma ile sonlanacak. Toplamda 3 saat 29 dakika 24 saniye sürecek olan bu tutulma, gökyüzünü izlemek isteyenler için büyüleyici bir deneyim sunacak.
Avustralya’dan Brezilya’ya kadar geniş bir alan, bu nadir gökyüzü olayını izleme fırsatına sahip olacak. Asya’nın büyük kısmı, Doğu Afrika’nın küçük bir bölgesi ve Batı Avustralya, tüm tutulma sürecini izleyebilecek. Afrika’nın geri kalanı, Avustralya’nın büyük bölümü, Avrupa’nın çoğu ve Brezilya’nın doğu kıyıları ise en azından tam tutulma ya da kısmi tutulmanın bir kısmını görebilecek. Yani, eğer hava koşulları uygun olursa, dünya nüfusunun yaklaşık %60’ı bu tutulmanın tamamını, %87’si ise en azından bir bölümünü görebilecek.
Ay’ın yörüngesi, Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesiyle küçük bir açıya sahip. Eğer her iki yörünge aynı düzlemde olsaydı, her ay hem Ay tutulması hem de Güneş tutulması yaşanırdı. Ancak bu tür olaylar, genellikle altı ayda bir, Ay’ın “düğüm noktası” olarak adlandırılan ve Güneş, Dünya ve Ay’ın hizalandığı noktalarda meydana geliyor. Tam Ay tutulması, dolunay evresinde Güneş, Dünya ve Ay’ın mükemmel bir şekilde hizalanması sonucu gerçekleşiyor. Bu sırada Ay, tamamen Dünya’nın gölgesine giriyor. Kısmi tutulmada ise Ay, Dünya’nın gölgesinin sadece bir kısmından geçiyor. Yarı gölge tutulmasında ise Ay yalnızca gölgenin yarı gölge kısmına giriyor.
“Kanlı Ay” olarak bilinen tam Ay tutulmasının nedeni, Ay’ın Dünya’nın gölgesine girdiği sırada kırmızımsı bir renge bürünmesi. Güneş ışığı, Dünya atmosferinden süzüldükten sonra Ay’a ulaşıyor. Bu süreç sırasında ışık, atmosferdeki partiküllerle etkileşime girerek hafif kızıl bir ton alıyor. Ay, bu kırmızı ışıkla aydınlandığı için, gökyüzündeki bu olay “kanlı Ay” olarak adlandırılıyor.
Türkiye’de ise bu muazzam Ay tutulması 7 Eylül Pazar akşamı saat 21:00 civarında başlayacak ve yaklaşık 24:00’a kadar sürecek. Tam tutulma zamanlarını öğrenmek için Timeanddate gibi sitelerden faydalanabilirsiniz.
