Darphane Genel Müdürlüğü, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi İhalesinde İsrarını Sürdürüyor
Ali Can POLAT
Darphane Genel Müdürlüğü, tartışmalara sebep olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) ihalesine kararlılıkla devam ediyor. Sektör temsilcilerinin açtığı davalara, tüketici derneklerinin tepkisine, ve uzmanların şirketin yetersizliğine dair görüşlerine rağmen, Darphane, bu itirazları dikkate almamış ve durumunun yansıtılması için basın organlarını dava etmekle tehdit etmiştir.
Darphane tarafından yapılan açıklamada, verdiğimiz haberler yalan haber olarak nitelendirilmiş olsa da, işletmeyi alan Terratek şirketinin 3 yıldır vergi ödemediği ve 2023 yılında 43 milyon lira zarar ettiği gerçeği ortaya çıkmıştır. Ayrıca, bu zararın ihaleyi almasına engel oluşturmadığı belirtilerek, şirketin durumu hakkında açıklamalarda bulunulmuştur.
Darphane, “şeffaf bir süreç” yürüttüklerini iddia etse de, ihaleye dair detaylı bilgilere ulaşmak oldukça zordur. Kamu ihaleleriyle tanınan Murat Çeçen’in şirketi Terratek’in, UTTS işletim hakkını 5 yıllığına 2.4 milyar TL karşılığında aldığı bilinmektedir.
Firma Teknik İflasın Eşiğinde
5 milyon lira sermaye ile kurulan Terratek şirketinin 43 milyon lira zarar etmesi, vergi uzmanları tarafından “teknik iflas” olarak değerlendirilmiştir. Vergi uzmanları, şirketin ihale için 100 milyon lira teminat mektubu verdiğine dikkat çekerek, bu durumu sorgulamışlardır.
Maliye Bakanlığı’nın amortisman oranıyla ilgili değişiklik yapmasını yorumlayan uzmanlar, bu durumu şirketlere avantaj sağlamak olarak değerlendirmiş ve neden bu sisteme ısrar edildiği konusunda sorular sormuşlardır.
Uzmanlar, Darphane’nin bu sistemden ne kadar kâr elde ettiğinin açıklığa kavuşması gerektiğini ifade etmişlerdir. Devlet Planlama Teşkilatı’nda görev almış isimler ise ihaleyi etik bulmadıklarını ve verilmemesi gerektiğini belirtmişlerdir.
Şirket, İhaleyi Aldığı Yıl Zarar Etti
UTTS ihalesini alan Terratek şirketi, Türkiye’deki yaklaşık 30 milyon araca takılması planlanan bir cihazın işletme hakkını kazanmıştır. Şirketin sahibi, IC Holding’e bağlı olan DİAS Şirketler Grubudur. Darphane Genel Müdürlüğü, ihalenin 2023 yılında yapıldığını ve şirketin zarar ettiği yıl olan 2023’te 43 milyon TL zarar açıkladığını belirtmiştir. Ayrıca, iddialara göre bu ihale için 100 milyon TL’lik teminat mektubu alınmıştır.
Trollerin Savunması
Darphane Genel Müdürlüğü’nün açıklamasının ardından iktidar yanlısı bazı troll hesaplar, sistemi savunmaya geçmiştir. Troller, “Vatandaşa bir etkisi yok, sadece şirketlere masraf çıkarıyor” şeklinde görüş belirtirken, sosyal medya kullanıcıları bu duruma tepki göstermiştir.
Uzmanlar, bu durumu eleştirerek, şeffaf olmayan bir ihale sürecinin söz konusu olduğunu ve şirkete avantaj sağlandığını ifade etmişlerdir.